Sau nhiều năm thua lỗ, số cửa hàng sách nhỏ lẻ đã tăng 21% trong giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2015. Họ đang vực dậy từ đống tro tàn. Bất ngờ ở chổ là chính công nghệ, internet – thứ được cho là đẩy các cửa hàng sách nhỏ lẻ đến bờ phá sản – đang giúp họ hồi sinh.
Trong khi đó Amazon và chuỗi cửa hàng Barnes & Noble lại giảm kỉ lục 6,6% chỉ trong quý vừa rồi.
5 năm trước, tại thành phố Traverse City bang Michigan, Peter Makin mở một hiệu sách mang tên Brilliant Books. Một thời gian sau, ông nhận ra cửa hiệu sách của mình sẽ không thể tồn tại nhờ những vị khách thân thuộc ở vùng quê xa xôi này.
Cùng lúc đó, Internet đang trên đà phát triển, và thương mại điện tử nhăm nhe xóa sổ các cửa hàng nhỏ lẻ truyền thống, như hiệu sách của ông Makin là một ví dụ điển hình.
Thế nhưng, ông Makin đã thành công khi giành được thiện cảm ngày một nhiều của khách hàng, nhờ có sự trợ giúp của công nghệ.
Peter Makin hiểu rất rõ một điều: Brilliant Books không thể cạnh tranh với các hệ thống lớn như Amazon về giá cả.
Vì vậy, ông đã nghĩ ra giải pháp: tiếp cận khách hàng online, nhưng phục vụ họ theo cách một hiệu sách truyền thống vẫn hay làm.
Trước tiên, Makin miễn phí vận chuyển cho người mua hàng tại bất cứ đâu trên nước Mĩ. Đồng thời, ông cũng thuê luôn cả một người chăm sóc mảng bán hàng trên mạng xã hội, sử dụng Twitter, Facebook và Instagram để tư vấn cho độc giả ở xa.
Nhờ đó, Brilliant Books có một lượng khách hàng ổn định, ngay cả khi họ chưa từng đặt chân tới cửa hàng sách nhỏ lẻ này.
Nhưng đây mới thực sự là chiến lược “ăn khách” của Brilliant Books: Mỗi tháng một cuốn sách.
Thay vì phụ thuộc quá nhiều vào hình thức tương tác qua mạng xã hội hay bình chọn từ web, Peter Makin đã gửi thư giới thiệu cho hơn 2.000 độc giả mỗi tháng về một cuốn sách. Đổi lại, Brilliant Books sẽ nhận về những lựa chọn, đánh giá và cảm nghĩ của khách hàng được viết hoàn toàn “bằng tay”.
Nghĩa là cửa hàng sách của Makin vừa có tương tác trên mạng ảo, vừa thu về được những tương tác thật với khách hàng – điều mà cả Amazon, lẫn các hệ thống bán sách online hiện tại không có được.
Tiếp theo, nhân viên sẽ lưu lại những đánh giá này vào hệ thống, coi đây là một cơ sở dữ liệu để tham chiếu “gout đọc” sau này. Cuối cùng, các đơn đặt hàng sẽ được in ra, dán tem, ghi địa chỉ và gửi đến cho độc giả.
Ông cười và nói: “Mỗi người có một cách cảm nhận riêng biệt về một cuốn sách, có người thì trả lời nguệch ngoạc, có người thì vẽ mũi tên… Riêng việc chọn đầu sách cho 2000 người đã rất khó khăn rồi, nhưng chính công nghệ đã giúp tôi làm được điều thần kì đó”.
Vài năm trước đây thôi, các cửa hàng sách nhỏ lẻ như Brilliant Books dường như đã chìm vào quên lãng. Không thể cạnh tranh với Amazon hay các hệ thống bán lẻ đình đám Barnes & Noble, nhiều hiệu sách nhỏ lẻ thậm chí đã phải đóng cửa.
Thế nhưng, sau nhiều năm thua lỗ, các nhà sách nhỏ đang dần trở lại mạnh mẽ. Bằng chứng là số lượng nhà sách đã tăng 21% trong giai đoạn 2010 – 2015.
“Các hiệu sách đang dần hồi sinh nhờ xu hướng số hóa trên toàn thế giới. Việc áp dụng công nghệ để phục vụ con người đã cho thấy bước đầu hiệu quả”, ông Oren Teicher, Giám đốc điều hành Hiệp hội bán sách của Mỹ nhận định.
Bằng chứng là một số nhà sách nhỏ đang đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng như phần mềm quản lý, máy in, máy đọc mã vạch, trong khi số khác lại quân tâm đến phương tiện truyền thông, mạng xã hội nhằm tìm kiếm khách hàng tiềm năng mới.
